Les formules bretonnes pour souhaiter la bonne année, Kannadig 1927 - GrandTerrier

Les formules bretonnes pour souhaiter la bonne année, Kannadig 1927

Un article de GrandTerrier.

(Différences entre les versions)
Jump to: navigation, search
Version du 30 décembre ~ kerzu 2022 à 20:03 (modifier)
GdTerrier (Discuter | contributions)

← Différence précédente
Version du 30 décembre ~ kerzu 2022 à 20:05 (modifier) (undo)
GdTerrier (Discuter | contributions)

Différence suivante →
Ligne 41: Ligne 41:
Trad. : je vous souhaite d'être au chaud dans cette maison, de profiter toujours de vos maîtres, d'être complimentés partout, d'avoir du cœur à l'ouvrage, de la dévotion à Dieu et ses Saints, et à la fin août vous aurez de l'argent de poche pour espérer un bon contrat de travail à la fin de l'année. Trad. : je vous souhaite d'être au chaud dans cette maison, de profiter toujours de vos maîtres, d'être complimentés partout, d'avoir du cœur à l'ouvrage, de la dévotion à Dieu et ses Saints, et à la fin août vous aurez de l'argent de poche pour espérer un bon contrat de travail à la fin de l'année.
-Le vicaire adressait ses vœux à tous, petits ou grands, pauvres ou riches. Mais, à ses yeux, les commis, « <i>servichourien</i>» en breton, devaient assurer le service et rester à leur place !+Le vicaire adresse ses vœux pour l'année 1928 à tous, petits ou grands, pauvres ou riches. Mais, à ses yeux, les commis, « <i>servichourien</i>» en breton, doivent assurer le service et rester à leur place !
|} |}

Version du 30 décembre ~ kerzu 2022 à 20:05

Catégorie : Journaux
Site : GrandTerrier

Statut de l'article :
  Image:Bullorange.gif [Développé]
§ E.D.F.

Divers souhaits du cru pour la bonne et heureuse année, formulés dans deux articles en breton du bulletin paroissial Kannadig de janvier et décembre 1927 par le vicaire Yves Le Goff .

Transcriptions du texte breton et tentatives de traduction en français.

Autres lectures : « Les 131 bulletins paroissiaux des années patronage, Kannadig IV Kerzevot 1926-37 » ¤ « LE GOFF Yves - Kannadig Intron Varia Kerzevot » ¤ « Krennlavarioù ar C'hannadig - Dictons dans le Kannadig » ¤ « Yves Le Goff, vicaire, puis à Odet (1926-1939) » ¤ 

Présentation

Le premier article commence par la formule classique de 4 vers aux rimes appairées : « Blavez mat a reketan d'oc'h Ra yeo an traou en dro gano'h Kalz Yec'hed ha « prospérité » Ar baradoz e fin ho puhe !  » (Je vous souhaite une bonne année Que vos affaires tournent rond Beaucoup de santé et prospérité Et le paradis à la fin de votre vie).

Et ceci pour tout le monde, petits ou grands, pauvres ou riches : « D'an holl bras ha bihan paour ha pinvidig ». La suite de l'article est un bilan de l'année "vieille" (« ar bla kôz »), avec un regard en arrière (« eur zell 'drenv »), mais aussi en avant (« eur zell arôk  ») pour les bonnes résolutions (de dévotion).

Et les vœux de conclusion forment 4 vers aux rimes entrelacées : « Bloavez Mat ! ma mignoned ! Bêz'vo plouz skanv ha greün pounner Ma servichomp 'giz m'eo dleet An hani zo mestr an amzer. » (Bonne année mes amis ! Paille légère et grains lourds À celui qui servira comme il faut Celui-là est le maître du temps).

Le deuxième article est un dialogue improvisé entre le porte-parole du bulletin - en l'occurence le vicaire d'Ergué-Gabéric - qui rend une visite de bonne année à une maisonnée de paroissiens, avec cette belle formule inédite : « Bloavez mat d'an dud aman ! Yec'h, peuc'h, eurusted, plijadur eleiz an ti beteg ar chiminal » (Bonne année aux personnes ici présentes ! Santé, paix, bonheur, plaisir plein la maison jusqu'à la cheminée).

Les paroles reprises par le vicaire sont vraiment celles du pays, avec une prononciation locale et une orthographe adaptée. Et le visiteur ajoute pour ses interlocuteurs des vœux personnalisés :

  • Aux parents fermiers, la santé : « Chanz d'oc'h da jom hep gwelet ar midisin e toul an nor, nag al louzaouer-loened dirak kraou ar zaout nag ar marchosi ». Trad. : que vous ayez la chance de rester sans voir un médecin chez vous, ni le vétérinaire pour les vaches et chevaux.
  • Aux enfants, les cadeaux : « Ha c'houi, bugaligou deuit aman m'ho po eur bouch ha bonbonioù, ha gwenneien - ar botred vo laket brago d'ê d'an nevez amzer, ha brôz ha bonned perlez d'ar merc'hied ». Trad. : les enfants, approchez pour un bisou, des bonbons et des sous - les garçons auront un pantalon et les filles jupe et bonnet en perles.
  • Et aux commis : « Me reket d'oc'h bea tomm ouz an ti, kemer ato tu ho mistri, ober o meuleudi e pep lec'h, kaout kalon d'al llabour, ha devosion da Zoue ha d'ar Zent, ha benn fin an Eost ho po eun bern arc'hany butun da c'hortoz komanand vat da fin ar bloa ».
 

Trad. : je vous souhaite d'être au chaud dans cette maison, de profiter toujours de vos maîtres, d'être complimentés partout, d'avoir du cœur à l'ouvrage, de la dévotion à Dieu et ses Saints, et à la fin août vous aurez de l'argent de poche pour espérer un bon contrat de travail à la fin de l'année.

Le vicaire adresse ses vœux pour l'année 1928 à tous, petits ou grands, pauvres ou riches. Mais, à ses yeux, les commis, « servichourien» en breton, doivent assurer le service et rester à leur place !


Kannadig n° 3 de janvier 1927

Numéro complet : Kannadig003-192701.pdf‎

Transcription :

BLAVEZ MAT

Setu ama a pez a lar ar C'HANNADIG. D'an holl bras ha bihan paour ha pinvidig :

Blavez mat a reketan d'oc'h
Ra yeo an traou en dro gano'h
Kalz Yec'hed ha "prospérité"
Ar baradoz e fin ho puhe !

Ia, ma zud vat, ema êet ar blavez 1926 da glask ar re all ha deut eun neve war e lec'h. Petra 'teu gant hen man ? Henvel pe dishenvel vo diouz an hani koz ? Doue oar ha Doue ebken.

« -- Muzulomp ar blavez --» § Kalz traou ...

« -- Eur zell 'drenv --» § Ne ket fur distaga ...

« -- Eur zell arôk --» § Arabat d'omp bêa ...

Neuze pa teuyo fin ar blâ ne vo ket golo ho taouarn, n'ho po ket kollet hoc'h amzer ... Kaoiut a rafoc'h da zestum diouz ar pez ho po kalet ...

Bloavez Mat ! ma mignoned !
Bêz 'vo plouz skanv ha greün pounner
Ma servichomp 'giz m'eo dleet
An hani zo mestr an amzer.

 

Traduction :

BONNE ANNÉE. C'est le moment de le dire pour le KANNADIG. À tous grands et petits, pauvres et riches :

Je vous souhaite une bonne année
Que vos affaires tournent rond
Beaucoup de santé et prospérité
Et le paradis à la fin de votre vie.

...

Bonne année mes amis !
Paille légère et grains lourds
À celui qui servira comme il faut
Celui-là est le maître du temps

Kannadig n° 14 de décembre 1927

Numéro complet : Kannadig014-192712.pdf‎

Transcription :

BLOAVEZ MAT ! BLOAVEZ MAT !

- Toc, toc, digor d'in, mar plij.
- Piou 'zo aze ?
- Pôtr ar c'heleeir, pôtr ar c'honchennou.
- C'houi, hani zo aze, Kannadig benniget. Deuit tre, ha deuit buan.
- Salud ! Salud ! tud an ti-man.
- Kerz' ouz tôl gant ar re all da lakat eur c'hornad butun.
- Mil bennoz, itron, ne vo ket pell vo butun, p'em bo kontet ar pez am'eur da gonta.

Selaouit holl, tout assamblez hag an eil goude egile :

Bloavez mat d'an dud aman !

Yec'h, peuc'h, eurusted, plijadur eleiz an ti beteg ar chiminal ...

Chanz d'oc'h da jom hep gwelet ar midisin e toul an nor, nag al louzaouer-loened dirak kraou ar zaout nag ar marchosi.

Chanz d'oc'h dreist-holl da jom hep kaout ar pec'hed 'barz ho kalon, hag an drouk-spered war ho tro, ha mil eurusted d'oc'h ma vo an Otrou Doue hag e vamm benniget servichet mat, barz an ti man, gant an holl bras ha bihan ... Egiz-se ho po beb a gurunenn gaer, barz ar baradoz eun devez benak, an diweata ar gwella, - evelse bea grêt. -

-Evelse bêa grêt, Kannadig ar c'heleier mat ! Bloavezh mat d'oc'h ive, ha chanz d'oc'h da gaout digemer va dre bep lec'h ha da bada gant ho taouzorn, laounedegez ha plijadur.

- Mill bennoz, tud vat. Mez eun tamm am eus c'hoaz da gonta da bep hani aman. C'houi, ga genta, tad ha mamm : Me reket d'oc'h chom ato daou viz eus memez dorn, houcha aliez d'ho pugaligou, gwelet anê ato oc'h ober vat ha morse oc'h ober drouk, kaout nemed an nebeuta ar gwella tu da n'em glemm ouz ar glao, an heol, an ael, ar reo, an dud, hag an tailhou. Me reket d'oc'h kaout koll ebet, chom hep sevel war greiz an noz d'ober wardro den klanv, na load klanv, ebed ober gwelloc'h bloavez ar bloa-man evit ar bloa koz, gwerza ker ha prena marc'hat mat ... ober fougeou gant ar vevelien ... ha kaout tout dud an ti man chichent en dro d'o'ch eus an dê, hag a galon vat o laret o fedennou ganoc'h war benn o zaoulin arôk mont da gousket bep noz ! .. - Evelse bea gret, Kannadig benniget ! ..

§ C'houi breman, servichourien ...

 

Traduction :

BONNE ANNÉE ! BONNE ANNÉE  !

- Toc, toc, ouvrez-moi s'il vous plait. - Qui est là ? - Le gars des cahiers, le gars des contes. - Vous, celui-là, Bulletin béni. Entrez donc, et entrez vite. - Salut ! Salut ! gens de cette maison. - Mets-toi à table avec les autres pour fumer un peu de tabac à pipe. - Mille nuits sacrées, femme, le tabac n'ira pas loin, car je dois vous conter ce qui doit être raconté.

Écoutez tous, toute l'assemblée et les uns les autres :

Bonne année aux personnes ici présentes !

Santé, paix, bonheur, plaisir plein la maison jusqu'à la cheminée ...

Que vous ayez la chance de rester sans voir un médecin rentrer chez vous, ni le vétérinaire pour vos troupeaux de vaches et vos chevaux.

Que vous ayez la chance ... Chanz d'oc'h dreist-holl da jom hep kaout ar pec'hed 'barz ho kalon, hag an drouk-spered war ho tro, ha mil eurusted d'oc'h ma vo an Otrou Doue hag e vamm benniget servichet mat, barz an ti man, gant an holl bras ha bihan ... Egiz-se ho po beb a gurunenn gaer, barz ar baradoz eun devez benak, an diweata ar gwella, - evelse bea grêt. -

-Evelse bêa grêt, Kannadig ar c'heleier mat ! Bloavezh mat d'oc'h ive, ha chanz d'oc'h da gaout digemer va dre bep lec'h ha da bada gant ho taouzorn, laounedegez ha plijadur.

§ Mille nuits sacrées ...

§ À vous maintenant les commis ...


Annotations



    Thème de l'article : Coupures de presse relatant l'histoire et la mémoire d'Ergué-Gabéric

    Date de création : Décembre 2022    Dernière modification : 30.12.2022    Avancement : Image:Bullorange.gif [Développé]