An dommerien, les chauffeurs, Feiz ha Breiz 1908
Un article de GrandTerrier.
Version du 25 octobre ~ here 2012 à 06:16 (modifier) GdTerrier (Discuter | contributions) ← Différence précédente |
Version du 25 octobre ~ here 2012 à 17:54 (modifier) (undo) GdTerrier (Discuter | contributions) Différence suivante → |
||
Ligne 157: | Ligne 157: | ||
Suite page 186 : | Suite page 186 : | ||
{{Citation}} | {{Citation}} | ||
- | Une fois François entré, le capitaine des révolutionnaires dit : « <i>allons, citoyens, buvons</i> ; et toi, s'adressant à François, bois avec nous, ça va apporter plus d'énergie pour pouvoir amener la laine-noire ». — « Je ne bois pas, dit le chef de famille, et une fois encore je vous dis qu'il n'y a pas de prêtre ici. Ne dal ket deoc'h. » — « Ni a velo ; ar pez a zo sur, ar beleg a gavimp pe varc'hoaz vintin e rin tro Gemper gant da benn var beg va c'hleze ». | + | Une fois François entré, le capitaine des révolutionnaires dit : « <i>allons, citoyens, buvons</i> ; et toi, s'adressant à François, bois avec nous, ça va apporter plus d'énergie pour pouvoir amener la laine-noire ». — « Je ne bois pas, dit le chef de famille, et une fois encore je vous dis qu'il n'y a pas de prêtre ici. Ne dal ket deoc'h. » — « Nous verrons ; ce qui est sûr, un prêtre a été remarqué venant hier matin autour de Quimper gant da benn var beg va c'hleze ». |
- | Minuit sonna. — « <i>Allons, citoyen Jacques</i>, dit le chef, va fouiller : je vais chauffer, car il faut humide ». — Jacques et les trois autres s'empressèrent de rechercher le prêtre : furchet e oue ar c'hreier, ar c'hardiou, chaque coin de la maison. | + | |
- | Pendant ce temps Anna, l'épouse, était très angoissée, evel ma c'helloc'h kredi. Sans réfléchir, e loskaz eun uhanaden. Kerkent mestr an dommerien a c'halvaz e dud pour voir qui était dans le lit. Fanch en em lakeaz etre ar guele hag inti en eur lavaret « C'est ma femme ». — « Citoyenne, dites-nous où est le prêtre et rien de mal ne vous sera fait. ». — Anna avait aussi une éducation chrétienne. — « Il y a très longtemps que je n'ai vu un prêtre dans les environs ; ils ne seront pas tués, étant en fuite. » | + | Minuit sonna. — « <i>Allons, citoyen Jacques</i>, dit le chef, allez fouiller : je vais chauffer, car il fait humide ». — Jacques et les trois autres s'empressèrent de rechercher le prêtre : chaque abri, chemin et coin de la maison furent fouillés. |
+ | |||
+ | Pendant ce temps Anna, l'épouse, était très angoissée, evel ma c'helloc'h kredi. Sans réfléchir, e loskaz eun uhanaden. Le chef des chauffeurs commande à ses gens de vérifier qui était dans le lit. François qui se plaça entre elle et le lit répondit « C'est ma femme ». — « Citoyenne, dites-nous où est le prêtre et rien de mal ne vous sera fait. ». — Anna avait aussi une éducation chrétienne. — « Il y a très longtemps que je n'ai vu un prêtre dans les environs ; ils ne seront pas tués, étant en fuite. » | ||
— « Ah ! evelse e reer goap ac'hanomp, dit le chef en eur zistaga eur javedad gant Fanch, a gouezaz d'an douar. Attends ... », ober a reaz eur zell spountuz endro | — « Ah ! evelse e reer goap ac'hanomp, dit le chef en eur zistaga eur javedad gant Fanch, a gouezaz d'an douar. Attends ... », ober a reaz eur zell spountuz endro | ||
Ligne 169: | Ligne 170: | ||
d'ezan ha tapa a reaz eur gorden a ioa var leur an ti : araok m'en doa gellet Fanch sevel, en doa liammet daouarn Anna adrenv he c'hein. Alors il dit au chef de famille : « Le prêtre n'est pas ici ? Dis-nous alors où il est allé. ». — « Je vous le dirai pas — aucun prêtre ne m'a fait de mal, ni à toi non plus. Pourquoi je voudrais lui faire la guerre ?. » — « Dis-nous où est le prêtre, ou alors tu vas le regretter. » — « Je ne vous le dirai pas. » Alors sur l'ordre du chef, un feu a été allumé sous la bilig. François pensa que son heure était arrivée. | d'ezan ha tapa a reaz eur gorden a ioa var leur an ti : araok m'en doa gellet Fanch sevel, en doa liammet daouarn Anna adrenv he c'hein. Alors il dit au chef de famille : « Le prêtre n'est pas ici ? Dis-nous alors où il est allé. ». — « Je vous le dirai pas — aucun prêtre ne m'a fait de mal, ni à toi non plus. Pourquoi je voudrais lui faire la guerre ?. » — « Dis-nous où est le prêtre, ou alors tu vas le regretter. » — « Je ne vous le dirai pas. » Alors sur l'ordre du chef, un feu a été allumé sous la bilig. François pensa que son heure était arrivée. | ||
- | Goulskoucle Doue a zo oll-c'halloudek hag an den ne ra nemed ar pez ma lez anezan da ober. Fanch en d'oa ar brasa fisianz ennan. 0 klevet e vugale o lenva hag o velet stad truezuz e vreg, an daelou a deuaz en e zaoulagad. Lavaret a reaz ennan e-unan : « Guerc'hez Vari, grit eur zell a druez ouzin. Guelit va bugale, guelit Anna ! Petra deuint da veza goude va maro ? Ho polontez bezet great, o va Doue. Me 'zo kountant da vervel evidoc'h : mez diouallit an eneou keiz-se, diouallit ar beleg. Itron Varia Gerdevot, ma na vezan ket lazet gant ar bleizi gouez-ma, me 'roio d'eoc'h an daou ejen guella 'zo em c'hraou. » | + | Cependant Dieu a zo oll-c'halloudek hag an den ne ra nemed ar pez ma lez anezan da ober. Fanch en d'oa ar brasa fisianz ennan. 0 klevet e vugale o lenva hag o velet stad truezuz e vreg, an daelou a deuaz en e zaoulagad. Lavaret a reaz ennan e-unan : « Guerc'hez Vari, grit eur zell a druez ouzin. Guelit va bugale, guelit Anna ! Petra deuint da veza goude va maro ? Ho polontez bezet great, o va Doue. Me 'zo kountant da vervel evidoc'h : mez diouallit an eneou keiz-se, diouallit ar beleg. Itron Varia Gerdevot, ma na vezan ket lazet gant ar bleizi gouez-ma, me 'roio d'eoc'h an daou ejen guella 'zo em c'hraou. » |
Setu ma oue klevet eur vouez skrijuz o iouc'hal er pann all d'an ti : « <i>Eh bien ! citoyen</i>, dis-nous où est la laine noire, ou alors nous te mettons sur la billig rouge. » Fanch a reaz eur zell ouz Anna hag e vreg a lavaraz d'ezan : « Na falgaloun ket ; Doue da vel. » Krenveat, Fanch a respountaz : « Ici il n'y a pas de laine. » — « Avoalc'h evelse » ; François est attrapé, ses mains liées dans le dos, et allongé sur la billig. Anna a bede kalounek, ar vugale a lenve forz eur ran-galoun oa o c'hlevet. | Setu ma oue klevet eur vouez skrijuz o iouc'hal er pann all d'an ti : « <i>Eh bien ! citoyen</i>, dis-nous où est la laine noire, ou alors nous te mettons sur la billig rouge. » Fanch a reaz eur zell ouz Anna hag e vreg a lavaraz d'ezan : « Na falgaloun ket ; Doue da vel. » Krenveat, Fanch a respountaz : « Ici il n'y a pas de laine. » — « Avoalc'h evelse » ; François est attrapé, ses mains liées dans le dos, et allongé sur la billig. Anna a bede kalounek, ar vugale a lenve forz eur ran-galoun oa o c'hlevet. | ||
- | À ce moment, le commis entre dans la maison. Quel coup de cœur ! Moudra a ranke var e himor evit miret da zifen an hini a roe e vuez evitan. On ne lui laissa pas une minute pour réfléchir : il fut attrapé et ses pieds et ses mains liés. Ne c'hellaz miret da skuill daelou a levenez pa glevaz Fanch o lavaret : « Gloire à toi, mon Sauveur, soyez béni maintenant et de tout temps. Notre-Dame de Kerdévot, ayez pitié de moi », e zaoulagad a joume da bara ouz an nenv evel p'en divije guelet ar Verc'hez : el leac'h diskouez kaout poan, morse n'oa bel ken laouen ha ken | + | À ce moment, le commis entre dans la maison. Quel surprise ! Moudra a ranke var e himor evit miret da zifen an hini a roe e vuez evitan. On ne lui laissa pas une minute pour réfléchir : il fut attrapé et ses pieds et ses mains liés. Ne c'hellaz miret da skuill daelou a levenez pa glevaz Fanch o lavaret : « Gloire à toi, mon Sauveur, soyez béni maintenant et de tout temps. Notre-Dame de Kerdévot, ayez pitié de moi », e zaoulagad a joume da bara ouz an nenv evel p'en divije guelet ar Verc'hez : el leac'h diskouez kaout poan, morse n'oa bel ken laouen ha ken |
{{FinCitation}} | {{FinCitation}} | ||
Version du 25 octobre ~ here 2012 à 17:54
|
Une histoire racontée par Jean-Louis Prigent Autres lectures : « La vision de Déguignet sur les apports et méfaits de la Grande Révolution » ¤ |
1 Présentation
2 Transcription
Pajennad 184 :
|
Fin an bajennad 186 :
|
3 Traduction française
Page 186 :
|
Suite page 186 :
|
4 Coupures de presse
Juin 1908 | |||||
5 Annotations
- Jean-Louis Prigent (1878-1962), prêtre du diocèse de Quimper, né à Guissény, ordonné en 1905, professeur à Saint-Yves Quimper ; 1906, hors diocèse ; 1907, vicaire à Briec ; 1926, chapelain de l'école du Sacré-Cœur de Lesneven ; 1933, recteur de Baye ; 1945, recteur de Lamber ; 1952, chapelain à Plouzané ; 1957, maison de Keraudren ; décédé le 9-03-1962. Publications : Miz Mari : eskobti Kemper ha Leon (Brest, Moullerez ru ar C'hastell, 1909). [Ref.↑ 1,0 1,1 1,2]
- « Feiz ha Breiz » est le premier journal hebdomadaire en langue bretonne, fondé en 1865 par le vicaire général Léopold-René de Léséleuc, sous la mandature de Mgr Sergent, et diffusé jusqu'en 1884, puis de 1899 à 1944, et enfin depuis 1945. De 1865 à 1883 la direction et rédaction furent assurées par Gabriel Morvan, puis par l'abbé Nédélec. En 1911, l'abbé Jean-Marie Perrot, rédacteur pour Feiz ha Breiz depuis 1902 en prend la direction jusqu'à sa mort en 1943. La revue Kroaz Breiz succéda de 1948 à 1950 à la revue Feiz ha Breiz, puis changea de nom pour s’appeler Bleun-Brug (1951-1984) quand elle commença à publier des articles en français. [Ref.↑]
Thème de l'article : Coupures de presse relatant l'histoire et la mémoire d'Ergué-Gabéric Date de création : octobre 2012 Dernière modification : 25.10.2012 Avancement : [Développé] |