L'évocation des cantiques bretons par Jean-Marie Déguignet
Un article de GrandTerrier.
Version du 19 septembre ~ gwengolo 2019 à 21:06 (modifier) GdTerrier (Discuter | contributions) ← Différence précédente |
Version du 19 septembre ~ gwengolo 2019 à 21:50 (modifier) (undo) GdTerrier (Discuter | contributions) Différence suivante → |
||
Ligne 207: | Ligne 207: | ||
Mais les derniers vers de cette complainte du charnier en montrent parfaitement le but : | Mais les derniers vers de cette complainte du charnier en montrent parfaitement le but : | ||
+ | |||
<tt> | <tt> | ||
<i>« Lest ta madou ar bed man gred brezel dar visou | <i>« Lest ta madou ar bed man gred brezel dar visou | ||
Ligne 235: | Ligne 236: | ||
{{Citation}} | {{Citation}} | ||
+ | <tt> | ||
+ | Deomp d'ar garnell, kristenien, gwélomp ar relegou | ||
+ | <br>Euz hor breudeur, c'hoarezed, bon tadou hor mammou, | ||
+ | <br>Demeuz hon amezein, bor brasa mignoned, | ||
+ | <br>Gwélomp ar stad truezuz e pini 'maint rentet. | ||
+ | |||
+ | Gwélet a reot anezho torret ha bruzunet, | ||
+ | <br>Ha memès ann darn-vuia a zo e poultr kouezet ; | ||
+ | <br>Ne wéler mui ho noblanz, ho danvez, ho ghened, | ||
+ | <br>Ar maro hag ann douar ho deuz ho dismantret. | ||
+ | |||
+ | Ar paour hag ar pinvidlik, ar mestr hag ar mevel, | ||
+ | <br>Oll int dishévélébet, oll int lekeat henvel, | ||
+ | <br>N'ez euz mui nemed eskern, poultr ha breinadurez | ||
+ | <br>Dellezeg a zismeganz, ma na vent a druez. | ||
+ | |||
+ | Hoghen er stad truezuz e pini 'maint rentet, | ||
+ | <br>E komzont hag ho c'homz-mut zo bhelavar meurbed, | ||
+ | <br>Oc'h peb-unan e preegont, mar keromp profita, | ||
+ | <br>Dre rua plijo gand Doue hol lezel er bed-ma. | ||
+ | |||
+ | Klevit eta ho c'hentel, ba taolit ho plet-mad, | ||
+ | <br>Gand eur galon ioulek da brofita ervad. | ||
+ | <br>Lavaret a rint d'e-hoc'b skler ez int bet er bed-ma, | ||
+ | <br>Hag e varfot eveld-ho, pa zonjol nebeuta. | ||
+ | |||
+ | Ni zo bet war ann douar o rén kerkoulz ha c'houi, | ||
+ | <br>0 tiviz, hag o vale , oc'h eva , o tibri, | ||
+ | <br>Ha chetu ama brcma ar stad ma'z omp rentet | ||
+ | <br>Goude m'omp ber enn douar o vesur ar prenved. | ||
+ | |||
+ | M’oa eunn den krén ha galant, ha me eunn dijentil, | ||
+ | <br>Me oa eunn den pinvidik, ha me eunn den habil ; | ||
+ | <br>Me 'm euz kollet va noblanz, ha me va oll zanvez | ||
+ | <br>Me va nerz ha va ghened, ha me va gwisieghez. | ||
+ | </tt> | ||
+ | <spoiler id="995" text="suite ..."> | ||
+ | <tt> | ||
+ | N'hon euz kavet nemed-omp hag hon oberiou mad | ||
+ | <br>Da ghinniga d'hor barner, d'hor roue ha d'hon tad ; | ||
+ | <br>List eta madou 'nn douar, argarzit ar ziou | ||
+ | <br>Ha gwiskit hoc'h eneou a bep seurt vertuziou. | ||
+ | |||
+ | Mar goulennit da béleac'h eo eat hon eneou ; | ||
+ | <br>Er purgator emaint-hi, pell c'hoaz euz ann envou ; | ||
+ | <br>Emaint enn tann o tévi, da beur-baea dlé | ||
+ | <br>Dastunmet war ann douar, e kenver gwir Doue. | ||
+ | |||
+ | Euz a wéled ar flammou n'ehanont o krial, | ||
+ | <br>O choulenn ho pedennou, da zont er mez raktal | ||
+ | <br>Euz ar prizoniou tenval e pere int taolet ; | ||
+ | <br>Hastit, hastit d'ho zikour, ha na zaléit ket. | ||
+ | |||
+ | D’ehoc'h-hu en em erbedomp, kerent ha mignoned, | ||
+ | <br>Ho pezit koun ac’hanomp, pa'z eot dre ar véred | ||
+ | <br>Lavarit, enn eur dremen ; Doué ra bardono | ||
+ | <br>D'ann anaoun er purgator, rak hou-nez eo hor bro. | ||
+ | |||
+ | Eunn alusen, eur beden great a greiz ar galon, | ||
+ | <br>Eur iun pe eunn oferen, pe ar gommunion | ||
+ | <br>A hell kalz her zoulaji, ha berraat hor poaniou, | ||
+ | <br>Hag bon tenna enn eunn taol a weled ar flammou. | ||
+ | |||
+ | Béleien karantezuz, hoc’h euz hor chundurt | ||
+ | <br>Enn hend hor zilvidighez pa edomp war ar bed, | ||
+ | <br>Dalc'hit-mad c'hoas eunn nebeud da gaout truez ouz-omp, | ||
+ | <br>Ha d'ober, dre drugarez, pep seurt mad evid-omp. | ||
+ | |||
+ | Pa. bignit euz ann aoter evid oferenni, | ||
+ | <br>Pa zeu Doue daved-hoc'h, klevit neuze hor kri, | ||
+ | <br>Euz a wéled, ar flammou a c’houlenn dighen-e-hoc’h | ||
+ | <br>Ma teuot dre ar zakrifis d'ober gant-ban hor peoc'b. | ||
+ | |||
+ | Ha p'her bezo peur-baëet ar boan dlet d'hor pec’hed, | ||
+ | <br>Ni ghinnigo evid-hoc'h da Zoue hor reket, | ||
+ | <br>Pedit, ni a rai ivez ; en em zékouromp oll, | ||
+ | <br>Eunn dailh vad eo da viret ne daï nikun da goll. | ||
+ | |||
+ | Evel ann dour o vouga ann tan gwall allumet, | ||
+ | <br>Ann tan euz ar purgator a vez ivez moughet. | ||
+ | <br>Dre ar zakrifis santel lidet war ann aoter, | ||
+ | <br>Da c'houlenn hon dilivranz, dre Zoue hor Zalver. | ||
+ | |||
+ | Pa zeu ann heol lughernuz a-zidan eur goabren, | ||
+ | <br>Ar bed oll a zo kentiz karghet a sklerijen, | ||
+ | <br>Ni a zavo skler ivez evel steredennou, | ||
+ | <br>Dre vertuz ar zakrifis a wéled hor poaniou. | ||
+ | |||
+ | Adeo, tadou ha mammou, breudeur ha c'hoarezcd ; | ||
+ | <br>Adeo, kerent, mignoned ; adeo d'e-hoc’h tud ar bed, | ||
+ | <br>Ober a reomp d'e-hoc'h brema hon diveza kimiad | ||
+ | <br>Adeo d'e-hoc'h, kenavezo da draonien Josapbat ! | ||
+ | |||
+ | Roit ann arzao peur-baduz, va Jezus, va Aotroµ, | ||
+ | <br>D'ann anaoun-vad tremenet, pere zo er flammou; | ||
+ | <br>Kasit-ho d'ar baradoz d'ho meuli da jamès, | ||
+ | <br>War eunn dro gand ann oll zent, ha gand ann oll Elez. | ||
+ | <tt> | ||
+ | </spoiler> | ||
{{FinCitation}} | {{FinCitation}} | ||
Ligne 264: | Ligne 364: | ||
<br>Avec un cœur désireux d’en tirer bon profit. | <br>Avec un cœur désireux d’en tirer bon profit. | ||
<br>Ils vous disent clairement qu’eux aussi ont été de ce monde, | <br>Ils vous disent clairement qu’eux aussi ont été de ce monde, | ||
- | <br>Et que vous mourrez comme eux, quand vous y penserez le moins.</small> | + | <br>Et que vous mourrez comme eux, quand vous y penserez le moins. |
- | </tt> | + | |
- | <spoiler id="996" text="suite ..."> | + | — Nous avons vécu sur terre, tout comme vous, |
- | <tt> | + | |
- | <small>— Nous avons vécu sur terre, tout comme vous, | + | |
<br>Nous avons devisé, marché, bu, mangé, | <br>Nous avons devisé, marché, bu, mangé, | ||
<br>Et voici maintenant en quel état nous sommes réduits, | <br>Et voici maintenant en quel état nous sommes réduits, | ||
Ligne 277: | Ligne 375: | ||
<br>— J’ai perdu ma noblesse ! — J’ai perdu ma fortune !… | <br>— J’ai perdu ma noblesse ! — J’ai perdu ma fortune !… | ||
<br>— J’ai perdu force et beauté ! — J’ai perdu ma science !… | <br>— J’ai perdu force et beauté ! — J’ai perdu ma science !… | ||
- | + | </small> | |
- | Nous n’avons eu que nos personnes et nos bonnes œuvres | + | </tt> |
+ | <spoiler id="996" text="suite ..."> | ||
+ | <tt> | ||
+ | <small>Nous n’avons eu que nos personnes et nos bonnes œuvres | ||
<br>À présenter à notre Juge, à notre Roi, à notre Père ! | <br>À présenter à notre Juge, à notre Roi, à notre Père ! | ||
<br>Laissez donc les biens de la terre, détestez les vices, | <br>Laissez donc les biens de la terre, détestez les vices, |
Version du 19 septembre ~ gwengolo 2019 à 21:50
Dans ses « Mémoires d'un paysan bas-breton », Jean-Marie Déguignet donne sa vision critique des cantiques religieux en langue bretonne, tout en soulignant leur beauté et l'importance qu'ils avaient pour ses concitoyens.
Autres lectures : « La gwerz de la ville d'Ys chantée par Déguignet » ¤ « Petite Fantaisie sur l'enfer / Ha Doue bardono nanaon / J-M. Deguignet » ¤ « L'histoire de la Bossen, la peste d'Elliant, par Jean-Marie Déguignet » ¤ « DÉGUIGNET Jean-Marie - Histoire de ma vie, l'Intégrale » ¤ |
1 Présentation
Les cantiques bretons sont des chants sacrés populaires chantés à l’occasion des messes et pardons en Basse-Bretagne. Dans ses mémoires publiées en 2001 en version intégrale, Jean-Marie Déguignet commente trois de ces cantiques, lesquels sont très connus encore aujourd'hui : A. page 141 : « M'hoc'h ador, ma Doue ma c'hrouer », "Je vous adore, Dieu mon Créateur".
|
Enregistrements sonores :
Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin. |
2 Cantique "M'hoc'h ador, ma Doue ma c'hrouer"
Texte de Déguignet, p. 141
Iconographie
|
Texte complet du chant
Traduction française
|
3 Gwerz ar garnel, Ballade de l'ossuaire
Texte de Déguignet, p. 462
Iconographie
|
Texte complet du chant
Traduction française
|
4 Kantik ar barados, Cantique du paradis
Texte de Déguignet, p. 464 & 474
Iconographie
|
Texte complet du chant Traduction française |
5 Annotations
Thème de l'article : Ecrits de Jean-Marie Déguignet Date de création : Novembre 2011 Dernière modification : 19.09.2019 Avancement : [Développé] |
Catégories: JMD | Bzh