Formulaire de recherche | | Résultat de la recherche : 342 (Bzh-Fra) occurrence(s)
|
BzhFra | Index | Définition |
| A-BERZH | , a-w. KT & Ku de la part de, & du côté de (famille) ; a-berzh-Stad (officiel,-le (ment), & titulaire) ; a-berzh-vat (de bonne source). | | A-BLAEN | & L, E ad. à l'horizontale, horizontal,-le,-ment, & uniment. | | A-GRIP | : bevañ a-grip hag a-grap (tirer le diable par la queue). | | A-HED | & adv. & araog. le long de (espace), tout au long de (temps), & longitudinal(e),-ment (gw. hed) : monet a-hed hag a-dreuz (de long en large), a-hed ar wech (de tout temps, & a-hed amzer), a-hed-da-hed (var. hed-ha-hed tout le long), & (div. express) à (la longueur de...) : o tonet a-hed gwel dezhañ (à la vue), a-hed pad va buhez (pour la durée...), a-hed pell (de loin, au fig.), a-hed taol (à portée...), & (br-kr.) a-hed kamm (à un pas), a-hed spas, a-hed stal, a-hed stil, a-hed stur... | | A-LANV | , adv. avec le flux. | | A-VENT | adv. & araog de (même) taille (que), proportionnel,-le(ment) (à - g'). | | A-WAEL | ( (abus. ac'hoel < en vannetais ahoel) adv. à tout le moins. | | ABAD | + /'a:bəd\t/, /abad\t/ g.-ed (& ebed) b.1 abbé,-esse (M. 16° an abbat Agathon l'abbé Agathon, kmg id.) : un abad eskob un abbé-évêque, NL Douar an Abad (Terrug, Skr), Goarem an Abad (Argol), Porz Abat (T), Poul 'n Abad (Go), Prad an Abad, Mezou 'n Abad, Kerabad, Kernabad & Kernabadic NL & NF Labat, Le Nabat (& l'abbé Le Gall an aotrou Gall / an 'abad' 'ar' Gall -
kalk galleg)ll an aotrou Gall / an 'abad' ' ar' Gall - kalk galleg) | | ABOSTOLIN | ABOSTOLIÑ: vb. chanter l'épître, faire le bon apôtre, & ordonner sous-diacre. | | ADLEINAN | ADLEINAÑ: vb. manger le casse-croûte du matin. | | AGUILHETENN | AK-a-w., a-w. Go b. -où aiguillette (du corset) : diskouloumAÑ an ak. (fig se laisser aller), skouloumañ an ak. (fig. empêcher par maléfice la consommation du mariage), redek an ag. (courir le guilledou), troc'hIÑ an ag. (fig. se battre en duel). | | AJORNAN | AJORNAÑ:,-iñ a-w. vb. faire le goujat, & bizuter. | | AL | ger-mell strizh dirak (a-w. AR e-maez L) le, la, les. | | ALC'HOUEZ | &, a-w., g. -ioù, -où clé (tous sens), alc'houez forn (fig. marque noire sur le visage), alc'houez skoaz (clavicule), un alc'houez saoz (clé anglaise). | | ALEMAN | ALEMAÑ: Ku & en vannetais adv. d'ici (lieu, gw. ahann lieu & durée, < a le -mAÑ). | | ALORIAL | vb. faire le pitre. | | AMBROUG | , a-w. Wi, en vannetais g. cortège, en ambroug da (sur le point de...). | | AMIOTAAT | vb. 2 faire le sot. | | AMPLET | g. -où, -choù rapport, & production (emplette) : monet da gerc'hat an amplet (truc impossible, le 1er avril). | | AMZERAN | AMZERAÑ:,-iañ,-iñ, vb. temporiser, & fixer (dans le temps). | | AN | , a-w. 'N ger-mell strizh (dirak vog., d, h, n, t, kent dirak an holl, gw. nf., nl.) le, la, les (gw. al, ar). | | ANCHAN | AÑCHAÑ:,-iña-w. vb. sillonner, & capter : añchet eo ar vuoc'h (captive dans le sillon). | | AON | Ph,, a-w. -- Wi, Ku g. peur, crainte : ya 'm eus aon ! (Poher opp. parf. estl. je le crains, & (ma) : aon 'm eus j'ai peur). | | AOTROUNIEKAAT | vb.2 faire l'autoritaire, le seigneur. | | AR | , a-w. Ku, & netra T, ger-mell strizh dirak ar c'hensonennoù (nemet d, h, n, t : an, & l : al, met a-w. AR dirak l -Ku, en vannetais...-), a-w. 'R (da sk. 'ba'r, & bar fam., wa'r, a-w. dre'r bed...) le, la, les. | | ARC'HANT | , a-w. Ku var. ARGANT Ki en vannetais g. argent (métal & monnaie), a-w. l. -où, -choù fonds, & magots, sommes d'argent, an arc'hant bras (fam. la finance, le capital), argant bev (vif argent), un tamm arc'hant-butun. | | ARC'HOUZOUGAL | T,a-w. vb. tendre le cou, & bayer aux corneilles. | | ARDAVIN | (n.vb.) ARDEVEL (penngef ARDAV-) vb. etre sur le point de s'interrompre, mollir, tomber (vent). | | ARDAVIN | (n.vb.) ARDEVEL (penngef ARDAV-) vb. etre sur le point de s'interrompre, mollir, tomber (vent). | | ARDAVIN | (n.vb.) ARDEVEL (penngef ARDAV-) vb. être sur le point de s'interrompre, & mollir, tomber (vent). | | ARDAVIN | ARDAVIÑ: (n.vb.) ARDEVEL (penngef ARDAV-) vb. être sur le point de s'interrompre, & mollir, tomber (vent). | | ARDAVIN | ARDAVIÑ:(n.vb.) ARDEVEL (penngef ARDAV-) vb. être sur le point de s'interrompre, & mollir, tomber (vent). | | ARHENTIN | ARHENTIÑ:, vb. mettre sur le chemin, & par ext. signaliser. | | ASTELLAT | ,-iñ, vb. garnir d'atelle(s), rayonner (& paisseler), remuer le mêloir à bouillie. | | AVAEZ | en vannetais, a-w. g. (le) dehors, (le) large. | | AVIENNAN | AVIENNAÑ:,-iñ vb. avoir le mauvais oeil, & (pp.) avide. | | BAOCHAL | en vannetais vb. faire le facétieux. | | BARGED | g. -ed b. -enn -ed buse (rapace & pers.), & (-enn) nuage sur le soleil. | | BERZ | ad. interdit,-e & férié,g. -ioù, -où interdit,-iction, prohibition, & avertissement, injonction, mise en garde (par ext. embargo, illégalité ), loc. (par métonymie) b. permission (& époque) de couper le goémon. | | BEURE | Go Ku, E ad. g. -où matin, da veure (le matin E), (ad.) beureoc'h, bih. beureig da sevel. | | BEZHIN | , a-w. &, ... str. -enn algues : bezhin aod (de rive), bezhin du (fucus), glas, bezhin peñse & bezhin-tonn, -torr (épave, arraché par la mer et porté par le flot), bezhin-med, -sol, -troc'h (récolté en le coupant au fond), bezhin-tan, bezhin-saout (fourrage) & be'in siliou, pennoùchas (Kap), ar wir vezhinenn (& bezhin aour algue magique, (cf. div. sortes à algues). | | BIGOUDENN | ad. b. -ed bigoudenn (pers., & -où coiffe) de la région de Pont L'Abbé -Le Guilvinec. | | BILSAC'H | Big. g. anc. moyen de portage des mottes sur le toit. | | BINOTER | en vannetais g. -ion (loc.) roitelet (dont le nid rappelle cette ruche). | | BIZAJENN | ,-ACHENN, b. -où visière, partie de la coiffe sur le visage (dite visagière). | | BIZODELLAN | BIZODELLAÑ: vb. avoir le vertige. | | BLEINAN | BLEINAÑ:,-iñ a-w. BLENiañ (BLEGN-) vb. conduire, guider, & bleiniñ un ti (finir le haut). | | BLEVATA | , vb. crêper le chignon. | | BOBIN | BOBIÑ: vb. sonner le glas (gw. gobiñ), & dodeliner. | | BOBIONAT | en vannetais faire le bavard. | | BOC'HEGETA | vb. 2 pêcher le tacaud. | | BOGOD | g. louche de bois (pour retirer le linge...), & str. -enn détournement d'argent (du ménage...). | | BOTEZATA | vb. 2 botter le derrière. | | BOUC'HA | , vb. 2 demander le bouc. | | BOUCHENN | b. -où touffe (de chiffon, paille), (loc.) maillot (d'enfant), & enseigne (anc. à touffe de verdure) : aet ar vouchenn g' ar c'havr (fig. le commerce a périclité ). | | BRAS | /& -Za-w. Ph (evel mad ha mat) ad. grand,-e,-ment (tous sens), énorme (& violent fig: exagéré ), & (le) gros, (son) important, bih. -IG, brezhoneg bras (soutenu), Ph ar goañv bras (, & erc'h, glav, gurun, skorn bras, an drot vras...), ni zo kustum bras (), ar braz eus an dud (le gros, la majeure partie), ober ma braz, a-w. raganv (gw. pelloc'h). | | BRETON | L, en vannetais ad. g.-ed b.1 breton,-ne (d'origine), (loc.) (le) breton, & penn-Breton (breton, d'origine, de caractère ou de conviction), ur berton (chaloupe à voile). | | BREUJOU | BREUJOÙ:& l. (BREUD) débats, & audiences, discussions, par ext. assises, session : BreujoùBreizh (anc. Grands Jours de Bret. remplacés par le Parl. de Bret. au XVIe). | | BREZHELL | Ki, Go,, K g. -i en vannetais brizhilli, souv. BRILLIvar. -ENN b. (parf. ) maquereaux, brilli-boued, -pluñv, -roued, brezhelligoùlosk ( (taches venant sur les jambes devant le feu). | | BREZHELLIA | BRIZHILLIA, vb. 2 pêcher le maquereau, & n.vb. maqueraison. | | BRIZH | a-w. ad. (&-où) tacheté, pie, & moucheté, grège, ibis, (fig.) (& g. -ion b.1 & -enn -ed) emporté (& déraisonnable, variable, -ment), (un) violent, g. -où, -ad (& -enn b. -où) taches (sur le corps), parf. préf. (mut. 1, cf. plus loin), & adv. préf., ex. brizh gaou (l. gevier Wi), brizh làer, & brizh kazetenner (folliculaire), brizh marc'hadourezh (pacotille), brizh marellañ– (bigarrer vaguement), brizh medisined (faux médecins), brizh yezh (langue argotique...). | | BROC'HETA | var. BROC'HIKA vb.2 chasser le blaireau. | | BROKARDi– | vb. brocarder, & passer le râteau. | | BRONNAat | vb.2 donner le sein (à). | | BRONNañ | -iñ vb.2 rendre mamelu(e), & donner le sein. | | BRUCHi– | vb. s'appuyer sur le sternum. | | BRUDENNi– | vb. bruire, parf. croiser (le fil) sur le fuseau pour qu'il ne brouille pas. | | BRUSKañ | -iñ vb. s'appuyer sur le thorax. | | BUGELIAN | BUGELiAÑ: vb. faire le pâtre. | | BUREVIN | BUREVIÑ:, vb. (s') enregistrer, & surt. passer le conseil de révision. | | BUTAN | BUTAÑ:,-iñ vb. mesurer le point (aux boules). | | C'HWENIAN | C'HWENiAÑ:,-iñ vb. (se) renverser (sur le dos). | | C'HWEZEKVEDENN | , a-w. b. -où (le, un) seizième. | | C'HWEZHAN | C'HWEZHAÑ:,-iñ, a-w. Ko vb. souffler, c'hwezhañ an tan (activer le feu). | | CHAFOUTREAN | CHAFOUTREAÑ:,-iñ vb. faire le jean-foutre. | | CHALAN | CHALAÑ:,-iñ atteindre le maximum du flux. | | CHIBOUD | ,-OUT, a-w. & Wu bih. -IG ad. g. -où courbette (en se redressant), (faisant) le beau (chien), pesade (du cheval) & str. -enn piquette. | | CHOLAN | CHOLAÑ:,-iñ, a-w. J- vb. (faire) paître dans le champ d'autrui (moutons). | | CHORGELLAT | , a-w. J- vb. (se) dandiner, faire le bruit d'un sabot fendu. | | CHOSTROMIN | CHOSTROMIÑ:J- vb. faire le gâche-métier. | | CHOUKAD | S- g. -où coup sur la nuque, chute sur le dos, choc (& traumatisme), fardeau sur le dos. | | CHOUKAN | CHOUKAÑ:,-iñ,-o vb. bourrer, lever sur le haut du dos, (se) serrer (de près), (se) voûter, & garnir (sabot, cou-de-pied), (loc.) s'asseoir. | | CHOUPAN | CHOUPAÑ:J- vb. soulever à bras le corps. | | CHUPENNAN | CHUPENNAÑ:,-iñ vb. casser du sucre sur le dos (à ). | | DAK | bih. -IG onom. trouz sec'h (karn ur marc'h...), & adv. recta, & catégorique, -ment, par ext. (payer) cash : ober dak (faire boum, & pan-pan), parf. s'asseoir (Wi), a-daol dak, diouzhtu-dak, & dak-diouzhtu (sur le champ...), ober dakig (azezañ). | | DALC'HER | ,-OUR, a-w. Ku g. -ion b.1 tenant, & tenancier,-ère, parf. contenant, distributeur, & dalc'hour a-benn (matelot maintenant le cap), dalc'her karreg (loc. targeur K). | | DAR | b. -où dalle (dont de cuisine), & par ext. évier, laou-dar (str. -enn cloportes KL, gw. gwrac'h-), & dar-bobiñ (à cuire le pain). | | DELININ | DELIÑIÑ: Wu vb. (loc.) battre le briquet. | | DEVEZHOURAN | DEVEZHOURAÑ:,-iñ, vb. faire le journalier. | | DIAMZERIN | DIAMZERIÑ: vb. dépasser le temps (& trop cuire, mûrir), par ext. anachronique, & obsolète. | | DIAOULAT | , & vb. faire le diable, & passer au roto..., pp. endiablé . | | DIBALAN | DIBALAÑ:,-iñ, a-w. -EDiñ dépasser (à la marque), par ext. damer le pion (à ...), (fig. -ediñ) sortir de ses gonds. | | DIBARDONIN | DIBARDONIÑ: vb. finir le pardon. | | DIBENNVESTRAN | DIBENNVESTRAÑ:,-iñ, & vb. ôter la bride, le licol (à ...). | | DIBOGNEZAN | DIBOGNEZAÑ:,-iñ T, vb. casser le poignet (à ...). | | DIC'HOANTAAT | vb. 2 faire le dégoûté . | | DIC'HOUZOUGAN | DIC'HOUZOUGAÑ:alies DIC'HOÎGañ, -iñ, var. -al vb. égorger (& couper le cou), & (var. -al) tendre le cou. | | DICHAGRINAN | DICHAGRINAÑ:,-iñ, a-w. vb. passer le chagrin (à ..., & consoler). | | DICHOUKAN | DICHOUKAÑ:,-iñ vb. enlever (& casser) le dessus de sabot. | | DIDOKAN | DIDOKAÑ:,-iñ vb. ôter le chapeau... | | DIDREUZAOUIAN | DIDREUZAOUiAÑ: vb. faire passer le seuil. | | DIDUCHIN | DIDUCHIÑ: Ki, vb. enlever le byssus. | | DIECHEVEAT | en vannetais vb. faire le caractère. | | DIFLEMMAN | DIFLEMMAÑ:,-iñ vb. ôter le dard (& langue de vipère). | | DIFOURKAN | DIFOURKAÑ:,-iñ vb. faire le grand écart, & déboucher. | | DIFRIAN | DIFRIAÑ:,-iñ, vb. enlever le nez (à ...), & dénasaliser. | | DIGERIAN | DIGÉRiAÑ:,-iñ ( Ku, en vannetais vb. quitter le domicile, le logis..., & (se) dépayser. | | DIGEVNIAN | DIGEVNIAÑ:,-iñ & L vb. ôter le lichen. | | DIGOLIERAN | DIGOLIERAÑ:,-iñ vb. enlever le collier. | | DIJOAL | ,-añ,-iñ Ki, & vb. glisser le jas (de l'ancre). | | DILAEZHAN | DILAEZHAÑ:,-iñ, a-w. vb. délaiter, (faire) passer le lait (à ...). | | DILOUEDAN | DILOUEDAÑ:,-iñ & vb. ôter le moisi. | | DILUSK | ad. & g. (en) mouvement dans le sens inverse. | | DIOU | ! estl. (& le douet). | | DIRAOSKLAN | DIRAOSKLAÑ:,-iñ & vb. enlever le roseau. | | DIRESTAOLAN | DIRESTAOLAÑ:,-iñ, vb. finir le rabiot... | | DIREZON | & L, ad. & g. déraison (-able,-ment, & sans mesure dans ses exigences), parf. impertinent, -ence, par ext. irrationnel, -le,-ment,-alité, & contestataire, exigent, provocateur. | | DIRODAN | DIRODAÑ:,-iñ vb. enlever la roue (de), & défaire le foin (faner ainsi). | | DISGWENNAN | DISGWENNAÑ:,-iñ, a-w. vb. montrer le blanc (des yeux, & jeter de méchants regards). | | DISGWERAN | DISGWERAÑ:,-iñ, a-w. vb. détremper (& recuire le verre), par ext. dévitrifier. | | DISHENEL | DISHEÑEL:, var. DISHAÑAL en vannetais, T & Ku ad. & g. différent, -emment,-ence, & (fig. loc.) extra (exceptionnel,-le,-ment, & formid(able) L), parf. accentué . | | DISKANAN | DISKANAÑ:,-iñ,-o & vb. reprendre un chant (& le refrain, ou en choeur), déchanter. | | DISKIANTAN | DISKIANTAÑ:,-iñ (var. -Aat) vb. (faire) perdre le sens, & (pp.) éperdu,-ment, forcené . | | DISOC'H | ,-añ,-iñ & Ku, T vb. lever le soc, souv. aboutir, terminer. | | DISOC'HADUR | & g. -ioù terre levée par le soc (& piétinée en terminant le sillon), par ext. terminaison. | | DISTAGELLAN | DISTAGELLAÑ:,-iñ vb. couper le lien (de la langue, & détacher -médict.-), (fig.) rendre éloquent. | | DISTURIAN | DISTURiAÑ:,-iñ vb. enlever le gouvernail, & déboussoler. | | DIVALAN | DIVALAÑ:,-iñ vb. remoudre, & (se) dérober (sous le pied). | | DIVANAC'HIN | DIVANAC'HIÑ: vb. défroquer, jeter le froc. | | DIVANTELLAN | DIVANTELLAÑ:,-iñ vb. ôter le manteau. | | DIVARDELLAN | DIVARDELLAÑ:,-iñ vb. enlever le batardeau, le rebord.. | | DIVARRAN | DIVARRAÑ:,-iñ vb. ébrancher (& émonder les branches), parf. (s') essaimer (W), & racler le comble, rader. | | DIVAZHOULENNAN | DIVAZHOULENNAÑ:,-iñ vb. ôter le battant. | | DIVOUEDAN | DIVOUEDAÑ:,-iñ vb. évider, dépulper, dévitaliser, parf. creuser, dégager le trop-plein, (se) mettre à la diète. | | DIVOUNTAN | DIVOUNTAÑ:,-iñ & vb dégermer, & se prendre le pied. | | DIVOURDACHAN | DIVOURDACHAÑ:,-iñ vb. enlever le bordé . | | DIVRAOZAN | DIVRAOZAÑ:,-iñ en vannetais vb. ôter le jonc (marin). | | DIVREINAN | DIVREINAÑ:,-iñ vb. ôter le pourri. | | DIVROENAN | DIVROENAÑ:,-iñ & vb. détruire le jonc. | | DIVYEZH | & ad. b. (en) deux langues, (le...) bilingue. | | DIWESTENNIN | DIWESTENNIÑ:var. -SK- vb. ôter le mors (& débrider). | | DIYEVAN | DIYEVAÑ:,-iñ, vb. ôter le joug. | | DIZERTAN | DIZERTAÑ:,-iñ vb. déserter (& faire le mur). | | DORNATA | vb. 2 boxer, & dauber (sur), faire le coup de poing. | | E | (dirak ur gensonenn), diwar EN (dirak ur vogalenn) araog. dans, en, & à (sans mouvt) (g' merk ar gour : ennon, ennout, enni, ennomp, ennoc'h, enne pe enno, g' ar ger-mell strizh : el, en, er dans le, la, les...). | | E | ad. (perc'hennañ, trede gour unan, gourel, & raganv gour dirak an anv-verb, an anv-gwan verb, a-w. dirak vb. displeget e-lec'h EN, gw. en, b. he ; kemm. 1) : son, sa, ses (à lui), & le. | | E-KERZH | &a-w. EN- T araog. (em c'herzh... en e gerzh...) en la possession (& au profit de, par devers), au cours de (& dans le courant de)... | | EL | (diwar e & al) dans le, la, les... | | EN | & dans le, la, les... (diwar E & AN dirak ur vogalenn, d, h, n, t). | | EZHOMMEKAAT | ,a-w. vb. 2 (se) mettre dans le besoin. | | FAOU | & (ar) nl. Le Faou. | | FARD | g. -où, -joù câble (d'attelage, navire), & tonnage, (loc.) oeillet préparatoire (pour sécher le sel, dit fare). | | FARSEREZH | , g. (la) plaisanterie, (le) comique, & (de la) farce. | | FAVED | (ar) Go Le Faouët (22). | | FEONl | FEOÑl:, vb. grésiller (faire le bruit du feu dans l'eau...). | | FIGUZAN | FIGUZAÑ:,-iñ vb. faire le difficile. | | FLATERAT | Wu vb. faire le délateur. | | FRETAN | FRETAÑ:,-iñ, var. FREDiñ vb. affrêter, & (W) succomber sous le frêt (pp. perclus), parf. tirailler. | | FRIANT | bih. -IG ad. g. -ed b.1 (anc.) friand,-e, (fig.) ardent (sensuel,-le, -ment). | | FRIPONAT | vb. faire le fripon, & escroquer. | | FUC'HAL | , vb. cracher (comme le chat), fulminer. | | GADONA | var. GED- vb. 2 chasser le lièvre. | | GARLOTAT | vb. (se) disperser (& faire le gourmand). | | GARZIN | GARZIÑ:,-Z(ENN)iñ, vb. jargonner, & faire le trivial. | | GASTAOUA | ,-iñ, vb. (2) faire le putassier. | | GLANNAN | GLANNAÑ:,-iañ,-iñ & T, vb. tracer la rive (de), (souv.) recouvrir ainsi le grain semé (en traçant une rive, à côté de l'année précédente. | | GLOUTAN | GLOUTAÑ:,-iñ vb. engloutir (& faire le glouton). | | GLOUTONIAN | GLOUTONIAÑ:,-iñ- vb. faire le glouton. | | GOBIN | GOBIÑ:GOBEDiñ vb. copter, sonner le glas. | | GODAL | vb. (poules) caqueter (dès le jour). | | GOGANARDIN | GOGANARDIÑ: vb. faire le goguenard. | | GOLC'HEDENN | , b. -où coussinet (sous la selle, le collier), parf. paillasse. | | GOUELEDAN | GOUELEDAÑ:,-iñ&, Ki vb. couler (par le fond, & (s')abîmer. | | GOURSAV | , & g. haut le corps, & (-ene...) extase. | | GOUVLAZAN | GOUVLAZAÑ:,-iñ vb. perdre le goût (en refroidissant...). | | GOUZOUGAN | GOUZOUGAÑ:,-iñ& vb. allonger le cou. | | GRELL | g. -où (le plus gros) crible (à terre), & gros sable. | | GRIZIENNAN | GRIZIENNAÑ:,-iñ vb. déborder, (faire) paître sur le rebord. | | GROS | ad. (en) gros, grossier, g. -où grosse (tous sens), (a-w. b.) (le) gros (& (la) plupart, (la) majorité . | | GWAKOLIAN | GWAKOLiAÑ:,-iñ vb. mettre le collier. | | GWASTELL | , b. -où& gwestell galette (au sens de gâteau, parf. abus. fouace, gaufre...), (fig.) (repas de) fin de battage (& ad. dont le battage est fini). | | GWELLAN | GWELLAÑ:, bih. -IKAN ad. (en derez uhelAÑ) (le) mieux, & (le) meilleur. | | GWESKENNAN | GWESKENNAÑ:,-iñ vb. passer le mors. | | HARENKETA | vb. 2 pêcher le hareng, & n.vb. harengaison. | | HAVR | g. hâvre : nl. an Havr (Nevez le Hâvre). | | HEN | evit EN (var. EL, ER) raganv gour (renadenn) le. | | HEOLIGIN | HEOLIGIÑ: vb. faire le lézard (au soleil). | | HINI | /HENI & HANI, Wu, a-w. HANIHINI raganv (& ad.) du, le & (a...) un(e), celui & celle (de, que, qui), (& ad. perc'hennañ) le, la (mien,-ne etc...), (nac'h) aucun, & g. raganv, truc -machin & individu -mot passe-partout-. | | HIRAMZERIN | HIRAMZERIÑ: vb. trouver le temps long (& se faire suer...). | | HOC'HA | HOUC'HA vb. 2 demander le mâle (porc). | | HOLENA | HOAL-, HALENA vb. 2 récolter le sel. | | HOLLAIKA | vb. 2 faire le holla(ig) (appel de pâtres se répondant d'un champ à l'autre...). | | JOBELIN | ,-ENNa-w. & Eusa b. -où béguin, anc. (petite) coiffe, & voile, capuche (contre le soleil, le vent...). | | JOSER | g. -ioù, var. JOCHENN b. -où sébile (anc. à écrémer le lait). | | KABAREDIN | KABAREDIÑ:alies Groe vb. préparer le catafalque. | | KABESTRAN | KABESTRAÑ:,-iñ, vb. mettre le licol (à ...), (fig.) refréner, & brider. | | KAC'HER | ,-OUR, & g. -ion b.1 chieur, (fig.) merdeux,-se : kacher diaes (fam. mauvais coucheur), kac'her kraoñ (& var. popul. -jeu de mot- Chinois, Chinetoque...), kac'her plom (loc. surn. du grèbe -huppé -, parf. du labbe, gw. kaoc'haer), ar c'hrouer kac'her (crible le plus gros). | | KAC'HERAT | ,-iñ&, en vannetais vb. passer au crible le plus gros. | | KADOR | & Wi, var. KADOAR Go, KADOER & Wu b. -ioù (& a-w. keder T...) chaise, & chaire, parf. (nl.) bastion, & tracé de maison, ar gador glos (stalle), mont d'ar gador (sur le trône, popul.), ur gador vouret (& -vrec'h(ek), kazeliek, fauteuil), & kador foennek (chevalet de prairie Big.), | | KAHUN | & var., en vannetais ad. & g. (cendre...) à couvrir le feu, couvre-feu. | | KAHUNAN | KAHUNAÑ:,-iñ& KL, & en vannetais vb. couvrir (le feu de cendre pour le conserver), & emmitoufler. | | KALAFETER | ,-OUR, a-w. g. -ion calfat, radoubeur, & b. -enn-où (anc. jeu de) spatule (de calfat... - soit frapper une pers. à quatre pattes jusqu'à ce qu'il devine qui le frappe). | | KALAOUA | Ki vb. (loc.) pêcher le lieu (au kal). | | KALFICHER | var. KIL- g. -ion pers. taillant le bois... | | KANNER | ,-OUR, Wi... g. -ion b.1 batailleur,-se& b. -ed, lavandière, & kannerez(ig) (an) doùr, & (ar) beleg (surn. de la) bergeronnette, kannerez-noz (& a-w. -loar en vannetais, tradit. lavandière de nuit, de lune... qui noie le promeneur nocturne en lui faisant essorer son linge). | | KASADENN | b. -où envoi, & passade, passage (crise), passe (sport & fig.), performance, & fuite (précipitée), aboiement signalant le gibier. | | KASHAAT | & E vb. chercher le chat. | | KAZELIAD | var. -AL- b. -où plein sous le bras de..., (fig.) bon bout (de...). | | KAZELIAN | KAZELiAÑ:,-iñ,var. -AL- vb. prendre (par) sous le bras. | | KEINAD | g. -où (contenu de) dos, chute sur le dos (& mal de dos). | | KEINAN | KEINAÑ:,-iñ & -ata vb. (2) (s') adosser (& soutenir du dos, avoir le dos), par ext. enfaîter, mettre une quille (à ), & relier. | | KER | KÊR:, a-w. ( KT, L, Wi b. -ioù ville, village, villa (anc. habitat fortifié, & cité ), parf. (le) chez soi, intérieur (ou home). | | KEREAN | KEREAÑ:,-iñ, vb. faire le cordonnier. | | KERIAN | KÊRiAÑ:& L, var. KÊRat en vannetais, a-w. -IATA vb. (2) rentrer (chez soi... en vannetais, & le blé ... L). | | KEUREUKA | vb. 2 pêcher le saumon coureur. | | KEURUSA | , var. KURSA vb. 2 chercher des algues (W), & pêcher la petite anguille (Lu), parf. le petit congre. | | KEUZ | g. (le moindre) effort. | | KEVROZ | & g. redevance (concernant le miel). | | KILHOKA | KL vb. 2 demander le coq, & faire le coq, par ext. bander... | | KITERNAD | g. -où coup sur le sommet de la tête. | | KIZELLAD | & b. -où ciselage (& quantité emportée par le ciseau). | | KLAPEZENNIN | KLAPEZENNIÑ:, a-w. vb. faire le badaud, & n.vb. badauderie(s). | | KLEIZENN | Groe, b. (loc.) vent (modéré ) de Nord (en été, le soir à Groix). | | KLOASTR | , g. -où cloître : ar C'hloastr (-Pleiben, er vro Le Cloître-Pleyben), ar C'hloastr (-Sant-Tegoneg, er vro le Cloître Saint-Thégonnec). | | KLOPENNAD | g. -où coup sur le crâne, & encéphale, (fig.) entêtement, grande quantité (de...). | | KLOUEDENN | Ki, & T, Ku (var. Ph & T),KLUDENN en vannetais b. -où& -inier claie (à sécher le foin, à bois..., de charrette, de herse), fourragère, herse (articulée), ratelier. | | KOLEA | ,-at en vannetais vb. 2 faire le taureau (couvrir la vache), (loc. fig.) porter le sel (du mulon au bateau en vannetais & Bas 44). | | KOMUN | ad. (& g. le) commun (& le vulgaire), b. -ioù commune. | | KONAILHIN | KOÑAILHIÑ: vb. passer le conseil (de révision). | | KONERSUS | KOÑERSUS:& E ad. aimant le commerce. | | KONIKLETA | vb. 2 chasser le lapin. | | KONK | nl. -KERNE(V) Concarneau, -LEON Le Conquet. | | KORLE | nl. (& nf.) Corlay, ar Gozh Korle (le Haut-Corlay). | | KOULINETA | vb. 2 chasser le lapin. | | KOURATERAT | en vannetais, Big vb. faire le courtier. | | KRANKETA | & var. vb. 2 pêcher le crabe. | | KRAPINELLAN | KRAPINELLAÑ:,-iñ, vb. harponner, (fig.) mettre le grappin (sur...). | | KROGATA | -- vb. 2 crocher (passer le croc). | | KRUBUILHAD | var. KRAMBOUILHAD b. -où plein la gorge, le jabot... (de...), (fig.) ribambelle. | | KURIUZAL | ,-iñ Go,var. -ENNiñ vb. faire le curieux, (& interroger id.). | | LANDOREIN | LANDOREIÑ:LOCHOREiñ vb. faire le balourd (& n.vb.). | | LANKONIN | LANKONIÑ: vb. faire le gaillard (polissonner). | | LAPINETA | & vb. 2 chasser le lapin. | | LE | b. -où serment (& voeu, par ext. juron), & le douet l. leoùtouet juron. | | LEN | LEÑ: g. pleur(s), & cri (gémissant), & nl. ster Leñv (Le Leff). | | LESGESTRA | , vb. 2 pêcher le homard. | | LEUE | LW, alies, var. LE g. -où veau (dont fig., & con). | | LEVNEGETA | , vb. 2 pêcher le lieu. | | LICHERAN | LICHERAÑ:,-iñ vb. faire le gourmand, & le libertin. | | LONHA | LOÑHA:,-ETAvar. LOCH- vb. 2 pêcher le vairon... | | LOSTIGELLAN | LOSTIGELLAÑ:,-iñ, var. -ENNat vb. soulever le soc ou la herse (pour les débarrasser des mauvaises herbes), (fig.) traînailler. | | LUSK | bih. -IG ad. mouvant, sur le point de... & g. -où (var. -enn b. -où) mouvement, & mobile (tous sens), parf. élan, initiative, & régime (mécanique...). | | MAEZ | g. -ioù& -eier campagne, champ ouvert, (le) dehors, (le) large (cf. Hors n. Mar.), par ext. paysage. | | MAOUTA | vb. 2 demander le bélier. | | MARC'HA | vb. 2 demander le cheval. | | MAREAN | MAREAÑ:,-iñ vb. (s') engager (dans la marée, le courant...). | | MARTOLODIN | MARTOLODIÑ: vb. faire... le marin. | | MARVSKAONIAN | MARVSKAONiAÑ:,-iñ vb. mettre sur le catafalque. | | MASTOKINAN | MASTOKINAÑ:,-iñ vb. faire le goujat. | | MEILHETA | vb. 2 pêcher le mulet. | | MEKANIK | g. -où machine (& appareil, mécanique), parf. frein, & (le) battage (mécanique). | | MENAJIN | MENAJIÑ:, vb. faire le ménage, tenir une ferme, & soigner. | | MERLUZETA | & vb. 2 pêcher le merlu. | | MEURLARJEZAN | MEURLARJEZAÑ: L, vb. faire le Mardi-gras. | | MEVELiAT | , vb. faire le valet (& fig. l'obséquieux). | | MEZVIGELLAN | MEZVIGELLAÑ:& Ph var. -GENNiñ vb. donner le tournis, le vertige... | | MINWASKAN | MINWASKAÑ:,-iñ vb. passer le caveçon... (à ). | | MOC'HA | & en vannetais vb. 2 demander le cochon. | | MOJAD | g. -où coup sur le groin... | | MOJADIN | MOJADIÑ:, a-w. vb. taper sur le groin. | | MONELLIN | MOÑELLIÑ: vb. (se) mettre sur le flanc. | | MONTANTAAT | vb. 2 remonter (vers le Nord -vent-). | | MUNUSA | vb. 2 pêcher le naissin, aleviner. | | MUZ | & g. -où mue (dont cage), parf. loge (à porcs, pour le transport...), loc. vivier (flottant). | | NES | ad. proche, & nesañ le plus proche, (le) prochain). | | NEUDENNIGENN | , var. T b. -où filet (& frein de langue, ou à passer dans le chas). | | OALEDAD | b. -où plein l'âtre, le foyer... | | OBER | & en vannetais (gw. vb.) g. -où façon (& le faire), oeuvre, ouvrage, parf. action. | | OLAVENT | adv. sous le vent. | | PAKULAN | PAKULAÑ:,-iañ,-iñ vb. faire le tape-cul. | | PALEFARZHAN | PALEFARZHAÑ:,-iñ, vb. partager en quarts, & prendre le quart. | | PARE | ad. paré, & guéri, sur le point de..., & adv. pratiquement. | | PAVKAOLIN | PAVKAOLIÑ: vb. (loc.) faire le pied de grue. | | PAZATA | vb. 2 marquer le pas. | | PEIZANTAL | vb. faire le paysan (& la paysanne). | | PENGAMMIN | PENGAMMIÑ: vb. avoir le torticolis. | | PENNIVINAN | PENNIVINAÑ:,-iñ, vb. se prendre le sabot (cheval). | | PENNMEZVIN | PENNMEZVIÑ:, vb. avoir le vertige. | | PERC'HENNAN | PERC'HENNAÑ:,-iñ, var. -ENTañ vb. (s') approprier, & adopter, & n.vb. (le) possessif. | | PILPOTENNAN | PILPOTENNAÑ: & vb. couvrir de bourgeons, & avoir le ventre très protubérant. | | PITOUCHAL | vb. faire le garnement, & en em bitouchal (se toucher). | | POPTI | g. lieu à cuire le pain. | | PORTEZAL | L, vb. porter (sur le dos), & coltiner. | | PULLUC'H | ad. consumé (par le feu...), g. consommation, (& b.) chaleur torride, (var. PULLOC'H) dérouillée, & g. -ed bécasseau. | | PULLUC'HAN | PULLUC'HAÑ:,-iñ vb. (se) consumer (& dévorer par le feu...), par ext. carboniser (fig.), incendier (fig.), & incinérer. | | PULLUC'HIDIGEZH | b. destruction par le feu... | | RAVAILHONIN | RAVAILHONIÑ: & L vb. faire le luron. | | REDVORENN | b. -où filière (d'eau dans le sable). | | REIZH | ad. droit (moralt), juste (& équitable, probe), correct (& normal), parf. docile, ferré (& compétent, habile à ...), & (adv.) -ment, b. -ioù& -où (le) droit (& loi, règle morale, gw. -enn), (bon) ordre (de marche), (la) normale (& état normal), parf. sexe (genre), & accessoire, instrument nécessaire (à ...). | | RELEG | & g. -où (d-ll. -où& unan. -enn), a-w. -eier relique, par ext. squelette (ossements pl., fig. vestiges), & ar Releg (Le Relecq). | | RESEDIN | RESEDIÑ: vb. se retirer, & atteindre le niveau, affleurer. | | REVRAD | n. cr&eagrave ;ve (gros rhume, cuite), coup sur le cul, station assise. | | RININ | -iñ vb. (se) rider, & (loc.) se mettre sur le dos et s'agiter. | | RONTAD | g. -où plein le ventre (vache), & beurrée. | | ROUZMOUZAT | vb. ronronner, & faire le flatteur, l'obséquieux. | | SELLATA | vb. faire le voyeur. | | SENT | l. SANT, nl. Le Saint, a-w. Hyacinthe. | | SILIAOUA | , var. -ETA vb. 2 pêcher l'anguille, le congre. | | SIMIADAN | SIMIADAÑ: Lu vb. faire le portefaix. | | SINAC'HAN | SINAC'HAÑ:,-iñ vb. être frugal (& faire le dégoûté ), parf. dépérir. | | SKAOUTR | str. -enn-où (nuage de) crachin fin porté par le vent. | | SKARZHADENN | b. -où nettoyage (par le vide) | | SKOEMP | ad. farouche,-ment (& sur le qui-vive), parf. scabreux. | | SKOLAJIN | SKOLAJIÑ:, -ACHiñ vb. fréquenter le collège (& l'école). | | SKOLPAN | SKOLPAÑ:,-iñ, -ENNiñ vb. faire des copeaux, parf. aller en copeau, & couper le chaume. | | SOC'HAN | SOC'HAÑ:,-iañ,-iñ, vb. engager le soc, (s') émousser (ainsi), (fig.) interloquer. | | SOMONETA | ...vb. 2 pêcher le saumon. | | SPEGATA | vb. 2 manier la pique, & le javelot. | | STARTIJENN | b. -où (du) ressort (& (le) moral, tonus), dynamisme. | | TALAREGETA | vb. 2 pêcher le lançon. | | TALBENNAN | TALBENNAÑ:,-iñ vb. prendre le voile, & arquer les sourcils. | | TALRIDAN | TALRIDAÑ:,-iñ vb. froncer le front. | | TARGASHA | vb. 2 courir le matou, (fig.) retaper... | | TARVA | , & vb. 2 demander le taureau. | | TEURGENNAD | E b. -où chute (sur le flanc...). | | TEVENNAN | TEVENNAÑ:,-iñ, vb. aller, mener, porter sur le rivage. | | TONETA | vb. 2 pêcher le thon. | | TORGAMMIN | TORGAMMIÑ: vb. avoir le torticolis. | | TORTAD | g. -où charge (sur le dos...). | | TOUPENNAD | , b. -où coup sur le crâne... | | TOURC'HA | vb. 2 demander le verrat. | | TOURC'HATA | & -at vb. 2 faire le verrat, & le macho... | | TOUSEGETA | vb. 2 pêcher le crapaud de mer. | | TRESMAEIN | TRESMAEIÑ: vb. mettre dans le désarroi. | | TROBEILHAT | vb. éplucher le tour. | | TROLERNIN | TROLERNIÑ: vb. donner le vertige. | | TROTAL | vb. trotter, & galoper (sur le feu). | | TRUFLENNAT | vb. faire le pique-assiette. | | TU | bih. -IG g. (a-w. n.) -ioù (& -ennoù) côté, direction (& tendance), parf. part (de...), & cause, parti (de...), par ext. (le) truc (le coup, & art, moyen, technique pour...). | | VAD | kemm. MAD (ober vad faire du bien, ober ar vad faire le bien). | | WAR | araog. sur (position, & état, occupation, parf. augmentation, imminence, direction, & période, référence, total...), war un dro (d'un seul coup, par ext. ensemble), & war-benn (adv. & araog au bout (de...), au sommet, à la surface, d'ici que..., & war-blaen (posément, & horizontalement, & war-bouez bih. -ig (adv. au ralenti & lentement, araog. dans le sens de, sur le point de, à force & au moyen de, à ... prés (par défaut), parf. au sujet de...), & war-briz (adv. en sus), & war-c'horre (adv. & araog. au-dessus, parf. à la surface, par ext. loc. sur), & war-dal (adv. & araog. en face de...), & war-doull (adv. en perce), & war-draoñ (adv. vers le bas), & war-dreñv (adv. en arrière, & en retrait), & war-dro (autour, & aux alentours, environs de...), & war-du (du côté de..., & vers), & war-eeun (tout droit, & directement), & war-gil (à reculons), & war-giz (sur ses pas), & war-goust (à la charge, au détriment de...), & war-grec'h (ad. ascendant...), & war-gresk (ad. progressif), & war-hanter (ad. paritaire & à bénéfices partagés), & war-hed (à distance de..., sur un rayon de...), & war-hent (dans de passage, & gênant), & war-laez (là -haut, parf. en haut, & sur le pont), & war-lein (au sommet de...), & war-lerc'h (adv. & araog à la suite de..., par la suite, & à l'issue de..., parf. après, dans la foulée, & ad. arrière), & war-nes (araog. sur le bord, & à la veille de), & war-raok (adv. de l'avant, en avant, & en augmentant, évolué ), & war-sav (adv debout), & war-sujed (araog. au sujet de...), & war-vaez (adv. sortant, souv. à la selle), & war-var (adv. & araog dans l'incertitude, & en péril de...), & war-varr (adv. & araog au sommet, & en surface), & war-varteze (adv. dans l'incertitude), & war-vete, -vetek (adv. à ... près, approximativement), & war wazh (adv. en empirant...), & war-wel (ad. en vue, & apparent, visible), & war-well (adv. en progrès), & war-ziribañs (adv. en pente), & war-ziribin (adv. en pente, & de rive), & war-zu (araog. vers). | | YEUC'H | nl. Le Juch. |
|